Tin en Jacqueline Ulft 1910

Jacqueline Deurvorst-Vonk de Both en Marcel “Tin” Deurvorst 1910
zwart krijt en pastel, 430 x 340 mm

Opschrift
l.b.: Jacq. Deurvorst-Vonk De Both.
r.b.: Marcel Deurvorst./ J.Th. Toorop/fec/ ULFT/1910
Jacqueline Deurvorst en haar zoon Marcel poseren voor Toorop in de tuin van Villa Zeno in Ulft


Villa Zeno in Ulft

De tekening bevat een opmerkelijke combinatie van beeltenissen, zowel en profil en en face. Door de lange blonde lokken van het kind lijkt het alsof we met een meisje te maken hebben, maar het matrozenpakje verraadt anders. Het gaat om de toen vijfjarige Marcel Deurvorst (1905-1989) de jongste van de vijf zonen van Jacqueline en Frans, die later elektrotechnisch ingenieur zou worden. De wens om nog een dochtertje bleef bij Jacqueline na het overlijden van Elske (8 maanden oud) in 1902 onvervuld. Wellicht is het gemis van een meisje aan de haardracht van zoontje Marcel te wijten! Jacqueline lijkt diep in gedachten te zijn verzonken terwijl ze een roos in haar hand houdt. Toorop gebruikte de roos veelvuldig als bloeiend symbool in zijn werken dat in zijn visie de liefde, het leven en de dood moest uitbeelden. Het werk werd op talloze exposities tentoongesteld en geldt als een van de meesterwerken uit zijn portretkunst.

Omstreeks 1910 tijdens een tennis partijtje

Exposities:

1914 – Kunsthandel Neuhuys Den Haag cat. 52

1915 – Amsterdam

1928 – Pulchri Den Haag cat. 93

1930 – Herdenkingsboek J. Toorop no. 36a

1978 – Nijmegen Commanderie van st. Jan

2000 – Nijmegen Valkhof cat. 24b

Portretkunst wordt gedefinieerd als een representatie van een persoon, in het bijzonder van het gelaat, naar het leven gemaakt: een gelijkenis. Goede portretten zijn niet zomaar gelijkenissen, het zijn kunstwerken die op verschillende manieren bekeken , gepresenteerd en begrepen kunnen worden. Belangrijk is de functie die het portret had in een bepaalde tijd: een exacte registratie van het uiterlijk van een persoon; een weergave van zijn of haar identiteit, of een kunstzinnige uiting die bepaald wordt door compositie, kleurgebruik, sfeer enz. Ook de manier waarop Toorop omging met de problemen die zich voordeden bij het verbeelden van gezichtsuitdrukkingen, gebaren, kleding, attributen en enscenering zoals bovenstaand portret dat in de tuin gemaakt werd. Een portret geeft dus meer prijs dan alleen de gelijkenis, het geeft een tijdsbeeld en vertelt het verhaal van geportretteerde en maker……..

Een leven lang portretteren ofwel in de woorden van Toorop, “Smoelletjes maken” heeft uiteindelijk een veelheid aan beeltenissen opgeleverd. Behalve politici, bestuurders en “vrouwtjes” heeft Toorop ook zichzelf, zijn gezin en familie uitgebeeld, zijn vrienden en kennissen, kunstenaars, literatoren en geleerden, componisten en musici, geestelijken en kinderen. “Goed voor de zak, maar beroerd voor de humeur” zo gaf Toorop in 1915 componist Willem Heijdt aan hoe hij over zijn talloze portretopdrachten dacht. Duidelijk is wel dat het portretwerk een belangrijke bron van inkomsten voor Toorop was. Hoeveel hij precies verdiende met het portretteren wordt duidelijk uit de vroegst bekende brief van Toorop aan Anthony Nolet uit Nijmegen (13 oktober 1908) , met de prijzen van de verschillende typen en formaten: “ Zie ik heb pas een portret in waskleuren geschilderd van mevrouw de douairière de Vos van Steenwijk, het was een portret met de handen erbij (levensgroot). Hiervoor vroeg ik 1000 fl. In olieverf komt dit op dezelfde prijs en 1200 fl. Meer als schilderij behandeld. Een buste komt op 700 fl à 600. In zwart crayon 300 fl à 400 fl met de handen 600 fl.

Ir. Marcel Deurvorst staand 2e van rechts in 1952
Afgebeeld tijdens het afscheid van prof.dr.ir H. Gelissen. Directeur van de PLEM
olieverf op doek door Hetty Kluijtmans


Reacties

Eén reactie op “Tin en Jacqueline Ulft 1910”

  1. […] Goed voor de zak, maar beroerd voor de humeur, zou hij gezegd hebben. In 1910 maakte Toorop in opdracht van Frans Deurvorst, directeur van de DRU (Ulft), een portret van diens vrouw Jacqueline met hun zoontje […]

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *


3 + = tien