Op 15 Mei 2023 werd in Keulen bij veilinghuis van Ham tijdens Fine Art Auktion een werk van Jan Toorop geveild. Hij vervaardigde dit groot kunstwerk (158 x 98cm) in 1920 met nog een 3 tal andere werken van ijzergieters.
Wederom stonden enkele DRU arbeiders model voor zijn werken.
Op de achterzijde prijken nog de tentoonstellingsetiketten van o.a. Pulchri Studio in Den Haag en van de expositie in het Stedelijk Museum te Amsterdam.
In maart 1933 bevestigde de Gemeente Amsterdam aan het Stedelijk Museum dat Toorop’s IJzergieter in bruikleen werd genomen voor de periode van vijf jaar. Bruikleengever de Joodse familie van Leer–van Karnebeek. Inv.krt B43
Op 02 november 1942, haar echtgenoot ( Henri van Leer ) was reeds overleden, inmiddels was ze hertrouwd met weduwnaar Albert Salomons. Ze heeft toen de IJzergieter “vrijwillig” ? ter veiling bij Mak van Waay aangeboden. Archief SMA folder 267. Corr. D.C. Roell. Niet duidelijk is of er sprake is van onvrijwillig bezitsverlies!
Due diligence en provenance worden steeds belangrijker in de kunsthandel. Toch zie je nog steeds dat zelfs de meest prestigieuze veilinghuizen kunstwerken aanbieden waarbij zeer beperkte of onvolledige informatie over de herkomst van het desbetreffende werk wordt vermeld. Vooral uit de z.g. “privécollectie 1938-1945” moet in deze periode concrete herkomstinformatie worden verkregen en vermeld worden, zodat kopers zich ervan kunnen vergewissen dat het hier geen nazi-roofkunst betreft.
Toorop’s werk van de IJzergieter paste natuurlijk goed in het ideaalbeeld van de Nationaalsocialisten. Die gebruikten deze vorm van beeldende kunst om hun ideologie te propaganderen. Het heroïseren van de gespierde arbeider tot het nationaalsocialistisch gedachtengoed.
Eveneens dank aan Raymond van Turnhout en Stefan Hörter.
Geef een reactie