Het werk was in 1921 ook te zien bij kunsthandel Kleykamp te Den Haag . Een artikel in de Maasbode van 04-06-1921 vermeldde : “Hoe spreekt de kracht in een werk als de IJzergieter. Massaal opgebouwd in kloeke samenstelling iets geweldigs. Hier is iedere bijzonderheid een krachtuiting, de groef in de kin schijnbaar onbelangrijk kan niet worden gemist zonder dat de lijn om het gelaat weker worden zal en verslappen”
J
In 1920 maakte Toorop deze tekening van de Ulftse IJzergieter (zwart en gekleurd krijt) afmetingen 99 x 1.55cm. Het kreeg ook wel als titel “De Arbeider”
Het is in het midden aan de linkerzijde gesigneerd. Dit werk was tot 1924 eigendom van Toon Nolet uit Nijmegen en maakte toen deel uit van de veiling “Vente publique le Mardi 04 Novembre 1924” dans le grande Salle des Ventes Rokin 5-15 van de Fa. A. Mak te Amsterdam. Lot nr.14
De beschrijving luidde aldus:
Staande IJzergieter, bovenste gedeelte van het lichaam is ontbloot, gekleed in een gele Indische broek.
In zijn handen houdt hij een gietpan.
Aan de rechter kant is een rode Venetiaanse muur opgetrokken, waarachter middels een doorkijkje nonnen staan die de handen vouwen.
Links een brug afgebeeld, die door het water weerkaatst wordt in een ultra Marijne kleur blauw.
Op de brug galoppeert een span van 4 paarden, waarvan het eerste groene neusvleugels heeft.
Het werk wordt echter niet verkocht en valt uit, maar op 27-10-1925 tijdens een 2e veiling bij de Fa. Mak , Lot nr. 160., aangekocht door mr. Walter Baars (* 1887 – + 1946) te Rotterdam voor FL. 3.500,–
Het is mogelijk dat dit werk van Toorop tijdens het bombardement op Rotterdam is vernietigd, maar er bestaat ook een kans dat deze IJzergieter is geroofd door de Nazi’s tijdens de Tweede Wereldoorlog.
De afbeelding van deze krachtige en stoere arbeider kon dan ook snel als ideaalbeeld geassocieerd worden met het Nationaal Socialisme en voor propagandakunst dienen ,met zo’n atletisch lichaam, om zo de superioriteit van het Arische ras te benadrukken.
Op de website www.musealeverwervingen.nl staan 139 werken te zien die als mogelijke roofkunst worden aangemerkt, waaronder maar liefst 13 werken van Toorop, dat Toorop geliefd was bij de Nazi-bons is dan ook aannemelijk.
Het werk werd op talrijke tentoonstellingen geexposeerd:
1921 Kleykamp Den Haag cat.16
1923 De Lakenhal Leiden cat.44
1923 Stedelijk Museum Amsterdam Jubileumtent. cat. 378
1923 Nijmegen cat. 55
1924 Geb. Beeldende Kunst cat. 74
1925 Amsterdam ter eere Koningin Wilhelmina
1926 Boijmans Kersttentoonstelling
1928 Pulchri cat. 167
1928 Rotterdamse Kunstkring cat. 45
Met dank aan Theo Bodewes voor de zorgvuldige weergave en registratie.
Geef een reactie